Griezelverhalen zijn er genoeg over de rat. Agressieve ratten die mensenbaby's aanvreten, rioolratten die via afvoerpijpen opduiken in de toiletpot om een nietsvermoedende wc-ganger genadeloos in zijn bil te bijten. Het eerste is waar gebeurd en het tweede niet onmgelijk. Maar dan hebben we het wel over wilde én behoorlijk waanhopige ratten. Een tamme rat zal zoiets echt niet in zijn hoofd halen. Sterker nog: onze huisrat, die afstamt van de uit Azië afkomstige wilde bruine rat (Rattus norvegicus), is al meer dan honderd jaar de allergrootste knuffel onder de kleine knaagdieren.
Niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk. De tamme rat is de grootste vertegenwoordiger van de groep kleine knaagdieren. De ratten-rasstandaard schrijft een gewicht voor van 500 gram. Vrouwtjes zijn slanker en lichter, ze wegen gemiddeld 300 gram. Onder de rattenmannen zitten zelfs 'joekels' van liefst 750 gram!
Tamme ratten zijn erg lief, intelligent en erg op mensen gericht. Een rat vindt het prettig om opgepakt en geaaid te worden. Hij kijkt uit naar het dagelijkse knuffel- en speelkwartiertje met zijn baas.
Iedere rat heeft een eigen karakter dat kan variëren van een luie vrijkous, een slimme ondeugd tot een snelle zenuwpees. Wie een jonge rat gaat uitzoeken, doet er goed aan om even met de diertjes te spelen alvorens een keuze te maken. Zo krijgt u doorgaans een aardig beeld van de verschillende rattenkaraktertjes en merkt u of ze al voldoende zijn gewend aan mensenhanden.
Rattenregel nummer één: als u een rat wilt aanschaffen, neem er dan altijd minimaal twee. Ratten zijn 'contact-dieren', zoals dat met een mooi uit de biologie afkomstig woord heet. Ze liggen graag zo dicht mogelijk tegen elkaar aan, verzorgen elkaar en spelen met elkaar. Een rat alleen kwijnt geestelijk weg. Al krijgt hij nog zo veel knuffels, wij mensen kunnen niet voor collega-rat spelen. Dat een rat zich minder aan zijn eigenaar hecht wanneer hij gezelschap heeft van een soortgenoot, is trouwens niet waar.
U kunt het best twee mannetjes óf twee vrouwtjes uit hetzelfde nest kiezen. De diertjes moeten minimaal vier, maar liever zes weken oud zijn. Het is ook mogelijk om twee of meer niet verwante jonge ratten bij elkaar te zetten. Ze mogen dan het liefst niet ouder zijn dan acht tot tien weken, anders kunnen er rangordeproblemen ontstaan. Of oudere ratten aan elkaar wennen, blijft altijd afwachten. Wie een mannetje en een vrouwtje samen huisvest, loopt de kans iedere maand (de draagtijd ligt rond de 22 dagen) tien of meer jongen te krijgen. Dat is vast niet de bedoeling!
Geef ratten een ruim verblijf waarin ze lekker met elkaar kunnen spelen. Tunnels en klimtouwen zijn heel geschikt voor de nodige 'ratletiek'. Ratten slapen graag in een huisje. Dat kan een houten of plastic onderkomen voor cavia's of dwergkonijnen zijn, een groot formaat terra cotta bloempot of gewoon een kartonnen doos. De rat bouwt geen echt hol, maar spreidt reepjes papier, tissues, stukken keukenrol of een stuk handdoek uit tot een bed, waar hij comfortabel op kan liggen.
Ratten zijn erg gevoelig voor stof. Om nare en hardnekkige luchtweginfecties te voorkomen is het verstandig om ze niet op zaagsel te huisvesten, maar bijvoorbeeld op houtblokjes of korrels van geperst stro.
De intelligente rat wil graag wat te doen hebben. Hij is het liefst elke dag even uit zijn verblijf om een ritje te maken op de schouder van zijn eigenaar, een hapje mee te eten op de (ontbijt)tafel of om een verkenningstocht te maken door de kamer. Houd er wel rekening mee dat gaten knagen een grote hobby is van een loslopende rat: grote gaten in het bankstel, kunstzinnige gaten in het dekbedovertrek en ook hele fraaie, rafelige gaten in de gordijnen!
Overal ter wereld hebben rattenliefhebbers zich verenigd in clubs. Nederland heeft natuurlijk ook zijn eigen rattenverenigingen waarin honderden rattenfans elkaar gevonden hebben.
Veel rattenfokkers leveren hun jonge dieren - ook wel rittens genoemd - af met een stamboom. Die stamboom is niet officieel en biedt geen garantie voor kwaliteit of gezondheid, maar het is altijd aardig iets over de afstamming van uw nieuwe aanwinsten (want u neemt er natuurlijk twee!) te weten.
Als de (voor)ouders gezond zijn en een goed karakter hebben, is de kans groter dat uw ratjes ook gezond en lief oud zullen worden. Erg oud is dat overigens niet, want een rat leeft doorgaans maar twee tot drie jaar. Dat is eigenlijk het enige echte nadeel van deze slimme, langstaartige superknuffel.
